Obróbka skrawaniem – podstawowe informacje i wzory

• wzdÅ‚użne – kierunek posuwu noża równolegÅ‚y do osi obrotu przedmiotu,
• poprzeczne – kierunek posuwu noża prostopadÅ‚y do osi obrotu przedmiotu.

Krótka charakterystyka obróbki toczeniem
Najczęściej wykonywanymi operacjami na tokarkach są:

• toczenie zewnÄ™trznych powierzchni walcowych
• toczenie powierzchni stozkowych
• wytaczanie
• toczenie gwintów
• nawiercanie, wiercenie, rozwiercanie.

Toczenie zewnętrznych powierzchni walcowych to najbardziej popularna metoda obróbki wykonywana na tokarkach uniwersalnych i automatach tokarskich. Na początku wykonywane jest toczenie zgrubne poprzez skrawanie większej części naddatku materiału, następnie toczenie kształtujące i wykańczające usuwające pozostałą część materiału już na wymiar określony na rysunku. Wykonując te operacje należy posługiwać się podziałką umieszczoną na suporcie i nastawiać głębokość skrawania poprzez określone dojście noża. Toczenie
zgrubne charakteryzuje się zazwyczaj dużym posuwem i znaczną głębokością skrawania przy niewielkiej szybkości skrawania, natomiast toczenie wykańczające wymaga małego posuwu i głębokości przy dużej szybkości
skrawania.

Podstawowe parametry toczenia i ogólne wzory dotyczące obróbki:
 

Podstawowe jednostki :
• prÄ™dkość obrotowa wrzeciona – n [l.obr/min]
• prÄ™dkość skrawania – Vc [m/min]
• posuw – fn [mm/obr] – czyli przesuniÄ™cie noża na jeden obrót obrabianego przedmiotu; można przyjąć że posuw nie powinien być wiÄ™kszy niż 2/3 promienia zaokrÄ…glenia naroża pÅ‚ytki
• gÅ‚Ä™bokość skrawania – ap – jest to odlegÅ‚ość pomiÄ™dzy powierzchniÄ… obrabianÄ… i powierzchniÄ… obrobionÄ…

Frezowanie

Najczęściej wykonywanymi operacjami na frezarkach są:

• frezowanie pÅ‚aszczyzn,
• frezowanie rowków, wgÅ‚Ä™bieÅ„,
• wiercenie, rozwiercanie,
• gwintowanie,
• frezowanie kanałów i przecinanie.

Frezowanie możemy podzielić na:

• współbieżne – gdzie kierunek obrotów freza jest taki sam jak kierunek posuwu przedmiotu obrabianego
  
• przeciwbieżne – gdzie kierunek obrotów freza jest przeciwny do kierunku
  posuwu przedmiotu obrabianego



• ksztaÅ‚towe – za pomocÄ… freza ksztaÅ‚towego o zarysie takim jak oczekiwany wyrób

Frezowanie dzieli się również na:

• obwodowe (walcowe) – frez obraca siÄ™ wokół osi równolegÅ‚ej do
  powierzchni obrabianej



• czoÅ‚owe – frez obraca siÄ™ wokół osi prostopadÅ‚ej do kierunku posuwu,
  a przedmiot obrabiany przemieszcza się względem niego ruchem prostoliniowym, inaczej mówiąc frez ma położenie prostopadłe do powierzchni obrabianej



• skoÅ›ne – w przypadku stosowania frezów kÄ…towych i kiedy oÅ›
  obrotu freza tworzy z powierzchnią obrabianą kąt inny niż 0° i 90°

Podstawowe parametry frezowania i ogólne wzory dotyczące obróbki:

Wiercenie

Podstawowe operacje wykonywane na wiertarkach:

• wiercenie – wykonanie otworu o okreÅ›lonej Å›rednicy w peÅ‚nym materiale
• rozwiercanie – to metoda wykaÅ„czajÄ…ca istniejÄ…cego otworu, majÄ…ca na celu otrzymanie wysokiej jakoÅ›ci powierzchni i wÄ…skich tolerancji wymiarowych
• pogÅ‚Ä™bianie – to powiÄ™kszanie istniejÄ…cego otworu za pomocÄ… narzÄ™dzia obrabiajÄ…cego znacznÄ… ilość materiaÅ‚u na obwodzie otworu
• fazowanie, nawiercanie – to pogÅ‚Ä™bianie na krótkim odcinku otworu np. pod Å‚eb Å›ruby
• gwintowanie

Podstawowe parametry wiercenia i ogólne wzory dotyczące obróbki:
 

Najczęściej stosowanymi narzÄ™dziami w czasie wiercenia otworów w metalach sÄ… wiertÅ‚a krÄ™te. Stosowane sÄ… do wykonywania otworów walcowych. Zakres Å›rednic części roboczej zawiera siÄ™ od 0,1 mm do 100 mm. Produkowane sÄ… jako jednolite ze stali narzÄ™dziowej, szybkotnÄ…cej lub z wÄ™glików spiekanych lub też jako Å‚Ä…czone: rdzeÅ„ i chwyt ze stali konstrukcyjnej, część robocza wyposażona w pÅ‚ytki z wÄ™glików spiekanych. Obecnie stosowanych jest wiele wersji mocowania wierteÅ‚: powszechne walcowe i szeÅ›ciokÄ…tne w trójszczÄ™kowych uchwytach wiertarskich, szybkie mocowanie popularne SDS Plus i SDS Max w sprzÄ™cie instalatorskim (budowlanym) oraz mocowanie za pomocÄ… stożka Morse’a w zastosowaniach przemysÅ‚owych.