Kompensacja promienia G41, G42

Ponieważ narzędzie (np. frez) ma określoną średnicę, aby przy obróbce uzyskać wymagany kształt przedmiotu należałoby tak programować ruch narzędzia, aby jego punkt charakterystyczny (punkt leżący na przecięciu płaszczyzny czołowej freza z jego osią obrotu) przemieszczał się w odległości promienia od zarysu przedmiotu. Ponieważ obliczenie tej drogi z reguły może sprawiać problemy, dlatego też w układach
sterujących CNC wprowadzono funkcje kompensacji promienia narzędzia, które automatyczne odsuwają narzędzie od przedmiotu o wprowadzona wartość. Z kompensacją promienia narzędzia związane są trzy funkcje:

G40 – punkt charakterystyczny narzędzia przemieszcza się dokładnie po
zaprogramowanym torze – kompensacja promienia narzędzia jest wyłączona,
G41 – punkt charakterystyczny narzędzia przemieszcza z lewej strony zarysu po torze
oddalonym o promień narzędzia – kompensacja lewostronna,
G42 – punkt charakterystyczny narzędzia przemieszcza z prawej strony zarysu po
torze oddalonym o promień narzędzia – kompensacja prawostronna.

Ponieważ korekcja promienia zmusza obrabiarkę do szeregu bardzo dokładnych obliczeń, obowiązują pewne zasady jej stosowania. Jeśli nie będziemy się ich trzymać, komputer może po prostu zgłupieć, bo dostanie polecenia matematycznie sprzeczne. Często również nasze narzędzie może zacząć kreślić dziwne łuki przy najazdach i odjazdach.

• KorekcjÄ™ wÅ‚Ä…czamy jedynie dla obróbki konturów. Nie ma ona zastosowania przy obróbce cyklami kieszeni prostokÄ…tnych, koÅ‚owych, rowków ani wierceÅ„.
• PomiÄ™dzy wÅ‚Ä…czeniem korekcji G41/G42 a jej odwoÅ‚aniem G40 majÄ… prawo pojawić siÄ™ wyÅ‚Ä…cznie funkcje G00, G01, G02 lub G03. Zastosowanie jakichkolwiek innych funkcji może powodować nieprzewidziane zachowanie siÄ™ maszyny – niekontrolowane ruchy.
• KorekcjÄ™ wÅ‚Ä…czamy przy najeździe na pierwszy punkt konturu, a wyÅ‚Ä…czamy w linii wyjazdu z konturu.
  Korekcję włączamy dla każdego narzędzia osobno. Odwołujemy najpóźniej przed wymianą narzędzia.
• Funkcje wÅ‚Ä…czania i odwoÅ‚anie korekcji w zależnoÅ›ci od systemu piszemy w osobnych liniach lub na koÅ„cu linii ruchu.
• PomiÄ™dzy wÅ‚Ä…czeniem a odwoÅ‚aniem korekcji musi nastÄ™pować co najmniej jedna linia ruchu.
  W większości maszyn korekcja obowiązuje tylko w płaszczyźnie X-Y.